ZAŁĄCZNIK
DO REGULAMINU OK PTTK „NA TROPIE WIATRAKÓW W POLSCE”
WYKAZ WIATRAKÓW
Województwo dolnośląskie
Lp. |
Miejscowość |
Gmina |
Powiat |
Typ wiatraka |
Stan |
Budowa |
Zabytek |
1. |
Barcinek |
Stara Kamienica |
jeleniogórski |
holender murowany |
zniszczony |
b.d. |
tak |
2. |
Bożnowice |
Ziębice |
ząbkowicki |
holender murowany |
bardzo dobry |
XVIII w. |
b.d. |
3. |
Buszkowice |
Ścinawa |
lubiński |
koźlak |
dobry |
1842 r. |
tak |
4. |
Chocianowiec |
Chocianów |
polkowicki |
koźlak |
b.d. |
XVIII w. |
b.d. |
5. |
Dobroszów |
Przeworno |
strzeliński |
holender murowany |
ruina |
XVIII w. |
b.d. |
6. |
Duchowo |
Milicz |
milicki |
koźlak |
zniszczony |
1671 r. |
tak |
7. |
Gogołów |
Świdnica |
świdnicki |
holender murowany |
dobry |
1 poł. XIX w. |
b.d. |
8. |
Gostków |
Stare Bogaczowice |
wałbrzyski |
holender murowany |
dobry |
2 poł. XVIII w. |
nie |
9. |
Jerzmanowice |
Chojnów |
legnicki |
holender murowany |
dobry |
1 poł. XVIII w. |
tak |
10. |
Komorów |
Świdnica |
świdnicki |
holender murowany |
zniszczony |
1 poł. XIX w. |
nie |
11. |
Krzelków |
Ziębice |
ząbkowicki |
holender murowany |
ruina |
b.d. |
b.d. |
12. |
Kudowa-Zdrój |
Kudowa-Zdrój |
kłodzki |
koźlak |
bardzo dobry |
1886 r. |
b.d. |
13. |
Lubiąż |
Wołów |
wołowski |
koźlak |
b.d. |
1798 r. |
b.d. |
14. |
Lutynia |
Miękinia |
średzki śl. |
koźlak |
zniszczony |
XIX w. |
tak |
15. |
Owczary |
Oława |
oławski |
holender drewniany |
zniszczony |
b.d. |
tak |
16. |
Pietrzyków |
Dobromierz |
świdnicki |
holender murowany |
zniszczony |
ok. 1790 r. |
tak |
17. |
Polkowice |
Polkowice |
polkowicki |
holender murowany |
ruina |
1882 r. |
nie |
18. |
Siciny |
Niechlów |
górowski |
koźlak |
b.d. |
kon. XVIII w. |
b.d. |
19. |
Zawieścice |
Góra |
górowski |
koźlak |
ruina |
b.d. |
tak |
20. |
Żarki Średnie |
Pieńsk |
zgorzelecki |
holender murowany |
b.d. |
XVIII/XIX w. |
tak |
21. |
Żółkiewka |
Strzegom |
świdnicki |
holender murowany |
zniszczony |
1867 r. |
b.d. |
22. |
Żuchlów |
Niechlów |
górowski |
koźlak |
zniszczony |
1746 r. |
tak |
Województwo kujawsko-pomorskie
Lp. |
Miejscowość |
Gmina |
Powiat |
Typ wiatraka |
Stan |
Budowa |
Zabytek |
1. |
Bierzgłowo |
Łubianka |
toruński |
koźlak |
b.d. |
kon. XIX w. |
b.d. |
2. |
Byczyna |
Dobre |
radziejowski |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
3. |
Byczyna |
Dobre |
radziejowski |
paltrak |
b.d. |
1914 r. |
b.d. |
4. |
Chalin |
Dobrzyń n/Wisłą |
lipnowski |
koźlak |
b.d. |
1884 r. |
b.d. |
5. |
Chełmce |
Kruszwica |
inowrocławski |
koźlak |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
6. |
Chodecz |
Chodecz |
włocławski |
koźlak |
b.d. |
1870 r. |
b.d. |
7. |
Chrosno |
Kruszwica |
inowrocławski |
koźlak |
zniszczony |
1634 r. |
tak |
8. |
Janiszewo |
Chrostkowo |
lipnowski |
paltrak |
b.d. |
1893 r. |
b.d. |
9. |
Kłóbka |
Lubień Kujawski |
włocławski |
koźlak |
bardzo dobry |
ok. 1870 r. |
tak |
10. |
Kościelec Kujawski |
Pakość |
inowrocławski |
koźlak |
b.d. |
1787 r. |
b.d. |
11. |
Kurkocin |
Dębowa Łąka |
wąbrzeski |
koźlak |
zniszczony |
XVIII/XIX w. |
tak |
12. |
Łowiczek |
Bądkowo |
aleksandrowski |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
13. |
Małe Pułkowo |
Dębowa Łąka |
wąbrzeski |
koźlak |
ruina |
b.d. |
b.d. |
14. |
Młynik |
Rogowo |
rypiński |
koźlak |
b.d. |
1896 r. |
b.d. |
15. |
Nowe n/Wisłą |
Nowe |
świecki |
holender murowany |
dobry |
XIX w. |
tak |
16. |
Nowiny |
Chodecz |
włocławski |
koźlak |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
17. |
Orle |
Topólka |
radziejowski |
paltrak |
b.d. |
kon. XIX w. |
b.d. |
18. |
Przyłęki |
Białe Błota |
bydgoski |
holender murowany |
zniszczony |
b.d. |
b.d. |
19. |
Radziejów |
Radziejów |
radziejowski |
koźlak |
b.d. |
1765 r. |
b.d. |
20. |
Radzyń-Wybudowanie |
Radzyń Chełmiński |
grudziądzki |
holender murowany |
ruina |
b.d. |
b.d. |
21. |
Recz |
Rogowo |
żniński |
holender murowany |
ruina |
1935 r. |
b.d. |
22. |
Sadłowo |
Rypin |
rypiński |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
23. |
Sędzin |
Zakrzewo |
aleksandrowski |
koźlak |
b.d. |
2 p. XIX w. |
b.d. |
24. |
Siniarzewo |
Zakrzewo |
aleksandrowski |
koźlak |
b.d. |
1790 r. |
b.d. |
25. |
Sośno |
Sośno |
sępoleński |
holender drewniany |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
26. |
Straszewo |
Koneck |
aleksandrowski |
paltrak |
b.d. |
1892 r. |
b.d. |
27. |
Toruń |
Toruń |
Toruń |
koźlak |
bardzo dobry |
1896 r. |
tak |
28. |
Wola Kożuszkowa |
Jeziora Wielkie |
mogileński |
koźlak |
b.d. |
1891 r. |
b.d. |
29. |
Żnin |
Żnin |
żniński |
paltrak |
b.d. |
1901 r. |
b.d. |
Województwo lubelskie
Lp. |
Miejscowość |
Gmina |
Powiat |
Typ wiatraka |
Stan |
Budowa |
Zabytek |
1. |
Baraki |
Annopol |
kraśnicki |
holender murowany |
dobry |
1935 r. |
b.d. |
2. |
Bukowski Las |
Hańsk |
włodawski |
koźlak |
zniszczony |
kon. XIX w. |
b.d. |
3. |
Czołna |
Baranów |
puławski |
koźlak |
dobry |
b.d. |
b.d. |
4. |
Dołhobrody |
Hanna |
włodawski |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
5. |
Górki |
Sosnowica |
parczewski |
koźlak |
b.d. |
l. 20. XX w. |
b.d. |
6. |
Gródki |
Turobin |
biłgorajski |
koźlak |
b.d. |
1948 r. |
b.d. |
7. |
Hola |
Stary Brus |
włodawski |
koźlak |
dobry |
pocz. XX w. |
b.d. |
8. |
Holeszów |
Hanna |
włodawski |
koźlak |
b.d. |
XIX/XX w. |
b.d. |
9. |
Horostyta Kolonia |
Wyryki |
włodawski |
koźlak |
zniszczony |
XIX/XX w. |
b.d. |
10. |
Jabłeczna |
Sławatycze |
bialski |
koźlak |
ruina |
1889 r. |
nie |
11. |
Jakusze |
Trzebieszów |
łukowski |
koźlak |
b.d. |
1880 r. |
b.d. |
12. |
Janów Podlaski |
Janów Podlaski |
bialski |
koźlak |
b.d. |
1866 r. |
b.d. |
13. |
Józefów n/Wisłą |
Józefów |
opolski |
holender murowany |
ruina |
2 p. XVIII w. |
b.d. |
14. |
Kazimierz Dolny |
Kazimierz Dolny |
puławski |
paltrak |
b.d. |
pocz. XX w. |
b.d. |
15. |
Koroszczyn |
Terespol |
bialski |
koźlak |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
16. |
Krzyczew |
Terespol |
bialski |
koźlak |
ruina |
1921 r. |
b.d. |
17. |
Kuzawka |
Hanna |
włodawski |
koźlak |
b.d. |
koźlak |
b.d. |
18. |
Lubień |
Wyryki |
włodawski |
holender drewniany |
ruina |
przed 1939 r. |
b.d. |
19. |
Lublin |
Lublin |
Lublin |
holender drewniany |
bardzo dobry |
1920 r. |
tak |
20. |
Marcinów |
Abramów |
lubartowski |
koźlak |
b.d. |
pocz. XX w. |
b.d. |
21. |
Męćmierz |
Kazimierz Dolny |
puławski |
koźlak |
dobry |
b.d. |
nie |
22. |
Natalin |
Kamień |
chełmski |
koźlak |
dobry |
1934 r. |
b.d. |
23. |
Oblasy |
Janowiec |
puławski |
koźlak |
bardzo dobry |
b.d. |
b.d. |
24. |
Okrzeja |
Krzywda |
łukowski |
koźlak |
zniszczony |
1916 r. |
b.d. |
25. |
Oleśniki |
Trawniki |
świdnicki |
holender murowany |
ruina |
XIX w. |
b.d. |
26. |
Piotrowice Kolonia |
Garbów |
lubelski |
holender murowany |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
27. |
Przytoczno |
Jeziorzany |
lubartowski |
koźlak |
ruina |
b.d. |
b.d. |
28. |
Radcze |
Milanów |
parczewski |
koźlak |
ruina |
1921 r. |
b.d. |
29. |
Rokitno |
Rokitno |
bialski |
holender drewniany |
dobry |
1921 r. |
b.d. |
30. |
Rudzienko |
Michów |
lubartowski |
koźlak |
zniszczony |
ok. 1925 r. |
b.d. |
31. |
Sahryń |
Werbkowice |
hrubieszowski |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
32. |
Sławatycze |
Sławatycze |
bialski |
koźlak |
b.d. |
pocz. XX w. |
b.d. |
33. |
Tuligłowy |
Izbica |
krasnostawski |
koźlak |
dobry |
2 poł. XIX w. |
tak |
34. |
Turkowice |
Werbkowice |
hrubieszowski |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
35. |
Wołoskowola |
Stary Brus |
włodawski |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
36. |
Wyhalew |
Dębowa Kłoda |
parczewski |
koźlak |
zniszczony |
b.d. |
b.d. |
37. |
Wyryki |
Wyryki |
włodawski |
koźlak (3) |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
38. |
Zabłocie |
Kodeń |
bialski |
koźlak |
dobry |
1924 r. |
tak |
39. |
Zaborek |
Janów Podlaski |
bialski |
koźlak |
dobry |
b.d. |
b.d. |
40. |
Zaczopki |
Rokitno |
bialski |
koźlak |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
41. |
Zakalinki |
Konstantynów |
bialski |
koźlak |
ruina |
b.d. |
b.d. |
42. |
Zaliszcze |
Podedwórze |
parczewski |
koźlak |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
43. |
Zawadówka |
Urszulin |
włodawski |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
44. |
Żalin |
Ruda Huta |
chełmski |
koźlak |
b.d. |
1930 r. |
b.d. |
Województwo lubuskie
Lp. |
Miejscowość |
Gmina |
Powiat |
Typ wiatraka |
Stan |
Budowa |
Zabytek |
1. |
Czechów |
Santok |
gorzowski |
holender murowany |
ruina |
1843 r. |
tak |
2. |
Goszczanowiec |
Drezdenko |
strzelecko-drezdenecki |
nieznany |
przebudowany |
kon. XVIII w. |
b.d. |
2. |
Leśniów Wielki |
Czerwieńsk |
zielonogórski |
koźlak |
b.d. |
pocz. XIX w. |
b.d. |
3. |
Lubięcin |
Nowa Sól |
nowosolski |
koźlak |
dobry |
1705 r. |
tak |
4. |
Lubięcin |
Nowa Sól |
nowosolski |
koźlak |
dobry |
1817 r. |
tak |
5. |
Lubięcin |
Nowa Sól |
nowosolski |
koźlak |
dobry |
XIX w. |
nie |
6. |
Szlichtyngowa |
Szlichtyngowa |
wschowski |
koźlak |
zniszczony |
1757 r. |
b.d. |
7. |
Tylewice |
Wschowa |
wschowski |
koźlak |
b.d. |
XVIII/XIX w. |
b.d. |
8. |
Witoszyn Dolny |
Wymiarki |
żagański |
holender murowany |
ruina |
poł. XIX w. |
nie |
Województwo łódzkie
Lp. |
Miejscowość |
Gmina |
Powiat |
Typ wiatraka |
Stan |
Budowa |
Zabytek |
1. |
Brodnia |
Pęczniew |
poddębicki |
koźlak |
b.d. |
1947 r. |
b.d. |
2. |
Chorzepin |
Świnice Warckie |
łęczycki |
koźlak |
ruina |
1665 r. |
b.d. |
3. |
Chwalborzyce |
Świnice Warckie |
łęczycki |
koźlak |
ruina |
1772 r. |
b.d. |
4. |
Gąszcze |
Galewice |
wieruszowski |
koźlak |
zniszczony |
1936 r. |
b.d. |
5. |
Klonowa |
Klonowa |
sieradzki |
koźlak |
b.d. |
1877 r. |
tak |
6. |
Klonowa |
Klonowa |
sieradzki |
koźlak |
b.d. |
1932 r. |
tak |
7. |
Kocilew k/Ożarowa |
Wieluń |
wieluński |
koźlak |
dobry |
1914 r. |
b.d. |
8. |
Kurów |
Wieluń |
wieluński |
koźlak |
ruina |
1888 r. |
tak |
9. |
Leliwa |
Klonowa |
sieradzki |
koźlak |
b.d. |
1925 r. |
b.d. |
10. |
Łubna-Jarosłaj |
Błaszki |
sieradzki |
koźlak |
zniszczony |
1919 r. |
tak |
11. |
Maurzyce |
Zduny |
łowicki |
koźlak |
bardzo dobry |
1 poł. XIX w. |
tak |
12. |
Orszewice |
Góra Św. Małgorzaty |
łęczycki |
koźlak |
b.d. |
kon. XIX w. |
b.d. |
13. |
Ożarów |
Mokrsko |
wieluński |
koźlak |
zniszczony |
XIX w. |
b.d. |
14. |
Paprotnia |
Zapolice |
zduńskowolski |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
tak |
15. |
Przedłęcze |
Brąszewice |
sieradzki |
koźlak |
b.d. |
pocz. XX w. |
tak |
16. |
Radostów Pierwszy |
Czastary |
wieruszowski |
koźlak |
zniszczony |
pocz. XX w. |
b.d. |
17. |
Siedlątków |
Pęczniew |
poddębicki |
koźlak |
zniszczony |
XIX w. |
tak |
18. |
Sługi |
Góra Św. Małgorzaty |
łęczycki |
nieznany |
b.d. |
kon. XIX w. |
b.d. |
19. |
Solca Wielka |
Ozorków |
zgierski |
koźlak |
zniszczony |
poł. XVIII w. |
tak |
20. |
Warta |
Warta |
sieradzki |
koźlak |
b.d. |
1885 r. |
b.d. |
21. |
Włocin |
Błaszki |
sieradzki |
koźlak |
b.d. |
1830 r. |
tak |
22. |
Zagórki Kolonia |
Pęczniew |
poddębicki |
koźlak |
zniszczony |
XIX w. |
tak |
23. |
Zawada |
Łęczyca |
łęczycki |
koźlak |
b.d. |
ok. 1820 r. |
b.d. |
Województwo małopolskie
Lp. |
Miejscowość |
Gmina |
Powiat |
Typ wiatraka |
Stan |
Budowa |
Zabytek |
1. |
Kryg |
Gorlice |
gorlicki |
koźlak |
bardzo dobry |
pocz. XX w. |
tak |
2. |
Limanowa |
Limanowa |
limanowski |
koźlak |
b.d. |
b.d. |
tak |
3. |
Lipinki |
Gorlice |
gorlicki |
nieznany |
bardzo dobry |
1938 r. |
b.d. |
4. |
Ropa |
Ropa |
gorlicki |
koźlak |
bardzo dobry |
b.d. |
b.d. |
5. |
Ropa |
Ropa |
gorlicki |
paltrak |
bardzo dobry |
b.d. |
b.d. |
6. |
Ropa |
Ropa |
gorlicki |
wiatrak turbinowy |
bardzo dobry |
b.d. |
b.d. |
Województwo mazowieckie
Lp. |
Miejscowość |
Gmina |
Powiat |
Typ wiatraka |
Stan |
Budowa |
Zabytek |
1. |
Bielany |
Bielany |
sokołowski |
holender drewniany |
b.d. |
przed 1930 r. |
nie |
2. |
Bielsk |
Bielsk |
płocki |
koźlak |
b.d. |
1872 r. |
b.d. |
3. |
Boby |
Pułtusk |
pułtuski |
koźlak |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
4. |
Brok |
Brok |
ostrowski |
holender drewniany |
bardzo dobry |
b.d. |
b.d. |
5. |
Brok |
Brok |
ostrowski |
koźlak |
bardzo dobry |
b.d. |
b.d. |
6. |
Ceranów |
Ceranów |
sokołowski |
koźlak |
b.d. |
pocz. XX w. |
tak |
7. |
Chełstowo |
Radzanowo |
płocki |
koźlak |
b.d. |
1 poł. XIX w. |
b.d. |
8. |
Chlebczyn |
Sarnaki |
łosicki |
koźlak |
b.d. |
kon. XIX w. |
b.d. |
9. |
Chłopków |
Platerów |
łosicki |
koźlak |
zniszczony |
1933 r. |
b.d. |
10. |
Chromin |
Borowie |
garwoliński |
koźlak |
b.d. |
1868 r. |
b.d. |
11. |
Chrostowo |
Czernice Borowe |
przasnyski |
koźlak |
ruina |
1872 r. |
b.d. |
12. |
Chybów |
Sarnaki |
łosicki |
koźlak |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
13. |
Cieńsza |
Zatory |
pułtuski |
holender drewniany |
ruina |
kon. XIX w. |
tak |
14. |
Drewnowo-Ziemaki |
Boguty-Pianki |
ostrowski |
koźlak |
bardzo dobry |
b.d. |
tak |
15. |
Gąbin |
Gąbin |
płocki |
paltrak |
b.d. |
b.d. |
tak |
16. |
Grądy |
Sterdyń |
sokołowski |
koźlak |
dobry |
1892 r. |
b.d. |
17. |
Hadynów |
Olszanka |
łosicki |
koźlak |
ruina |
pocz. XX w. |
b.d. |
18. |
Hołowczyce Nowe |
Sarnaki |
łosicki |
koźlak |
zniszczony |
pocz. XX w. |
b.d. |
19. |
Kleszewo |
Pułtusk |
pułtuski |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
20. |
Krobów |
Grójec |
grójecki |
koźlak |
b.d. |
1922 r. |
tak |
21. |
Latowicz |
Latowicz |
miński |
koźlak |
b.d. |
1839 r. |
b.d. |
22. |
Lemany |
Zatory |
pułtuski |
koźlak |
b.d. |
1915 r. |
b.d. |
23. |
Linin |
Góra Kalwaria |
piaseczyński |
koźlak |
b.d. |
1854 r. |
b.d. |
24. |
Lipniki |
Łyse |
ostrołęcki |
koźlak |
czynny |
XIX w. |
b.d. |
25. |
Lubiesza |
Ceranów |
sokołowski |
koźlak |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
26. |
Lutobrok |
Zatory |
pułtuski |
koźlak |
b.d. |
1933 r. |
b.d. |
27. |
Mierzwice Starek |
Sarnaki |
łosicki |
paltrak |
b.d. |
2 p. XIX w. |
b.d. |
28. |
Nowa Sucha |
Grębków |
węgrowski |
holender drewniany |
bardzo dobry |
b.d. |
tak |
29. |
Nowe Litewniki |
Sarnaki |
łosicki |
koźlak |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
30. |
Nowe Wypychy |
Somianka |
wyszkowski |
nieznany |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
31. |
Olszanka |
Puszcza Mariańska |
żyrardowski |
holender murowany |
b.d. |
ok. 1900 r. |
b.d. |
32. |
Ostromęczyn |
Platerów |
łosicki |
koźlak |
zniszczony |
1920 r. |
b.d. |
33. |
Ożumiech |
Krzynowłoga Mała |
przasnyski |
koźlak |
ruina |
1880 r. |
b.d. |
34. |
Parysów |
Parysów |
garwoliński |
koźlak |
zniszczony |
kon. XIX w. |
tak |
35. |
Petrykozy |
Żabia Wola |
grodziski |
koźlak |
bardzo dobry |
1830 r. |
b.d. |
36. |
Pniewo-Kolonia |
Zatory |
pułtuski |
koźlak |
zniszczony |
1933 r. |
b.d. |
37. |
Radom |
Radom |
Radom |
holender drewniany |
bardzo dobry |
b.d. |
b.d. |
38. |
Radom |
Radom |
Radom |
koźlak |
bardzo dobry |
b.d. |
b.d. |
39. |
Rytele-Olechny |
Ceranów |
sokołowski |
koźlak |
b.d. |
ok. 1938 r. |
b.d. |
40. |
Sawice-Bronisze |
Repki |
sokołowski |
koźlak |
b.d. |
1900 r. |
b.d. |
41. |
Sierpc |
Sierpc |
sierpecki |
koźlak |
dobry |
XVIII w. |
tak |
42. |
Sobienie Kiełczewskie |
Sobienie-Jeziory |
otwocki |
koźlak |
b.d. |
1838 r. |
tak |
43. |
Stare Hołowczyce |
Sarnaki |
łosicki |
koźlak |
b.d. |
pocz. XX w. |
b.d. |
44. |
Staroźreby |
Staroźreby |
płocki |
koźlak |
b.d. |
1927 r. |
b.d. |
45. |
Suwin |
Somianka |
wyszkowski |
koźlak |
b.d. |
1880 r. |
b.d. |
46. |
Terlików |
Sarnaki |
łosicki |
koźlak |
ruina |
b.d. |
b.d. |
47. |
Tyszki-Gostery |
Czerwin |
ostrołęcki |
holender murowany |
ruina |
1933 r. |
b.d. |
48. |
Wyrozęby-Konaty |
Repki |
sokołowski |
koźlak |
zniszczony |
b.d. |
b.d. |
49. |
Zembrów |
Sabnie |
sokołowski |
koźlak (3) |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
Województwo opolskie
Lp. |
Miejscowość |
Gmina |
Powiat |
Typ wiatraka |
Stan |
Budowa |
Zabytek |
1. |
Chróścina |
Dąbrowa |
opolski |
koźlak |
ruina |
poł. XIX w. |
b.d. |
2. |
Grodków |
Grodków |
brzeski |
holender murowany |
dobry |
XIX w. |
b.d. |
3. |
Kadłubieca |
Leśnica |
strzelecki |
holender murowany |
ruina |
XIX w. |
tak |
4. |
Kopanie |
Skarbimierz |
brzeski |
holender murowany |
ruina |
b.d. |
nie |
5. |
Łowkowice |
Strzeleczki |
krapkowicki |
holender murowany |
bardzo dobry |
1868 r. |
nie |
6. |
Opole-Bierkowice |
Opole |
Opole |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
7. |
Stare Siołkowice |
Popielów |
opolski |
koźlak |
ruina |
b.d. |
b.d. |
8. |
Stare Siołkowice |
Popielów |
opolski |
paltrak (2) |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
9. |
Wysoka |
Leśnica |
strzelecki |
holender murowany |
ruina |
poł. XIX w. |
tak |
Województwo podkarpackie
Lp. |
Miejscowość |
Gmina |
Powiat |
Typ wiatraka |
Stan |
Budowa |
Zabytek |
1. |
Kolbuszowa |
Kolbuszowa |
kolbuszowski |
paltrak |
bardzo dobry |
1934 r. |
tak |
2. |
Kolbuszowa |
Kolbuszowa |
kolbuszowski |
holender drewniany |
bardzo dobry |
1936 r. |
tak |
3. |
Kolbuszowa |
Kolbuszowa |
kolbuszowski |
koźlak |
bardzo dobry |
ok. 1910 r. |
tak |
4. |
Kolbuszowa |
Kolbuszowa |
kolbuszowski |
koźlak |
bardzo dobry |
kon. XIX w. |
tak |
5. |
Kolbuszowa |
Kolbuszowa |
kolbuszowski |
koźlak |
bardzo dobry |
lata 20. XX w. |
tak |
6. |
Kolbuszowa |
Kolbuszowa |
kolbuszowski |
holender drewniany |
bardzo dobry |
1939 r. |
tak |
7. |
Kolbuszowa |
Kolbuszowa |
kolbuszowski |
koźlak |
bardzo dobry |
1935 r. |
tak |
8. |
Markowa |
Markowa |
łańcucki |
koźlak |
bardzo dobry |
1946 r. |
tak |
9. |
Sanok |
Sanok |
sanocki |
koźlak |
bardzo dobry |
1926 r. |
tak |
10. |
Sanok |
Sanok |
sanocki |
paltrak |
bardzo dobry |
1902 r. |
tak |
11. |
Sanok |
Sanok |
sanocki |
paltrak |
bardzo dobry |
1923 r. |
tak |
12. |
Trzciana |
Czermin |
mielecki |
koźlak |
dobry |
1889 r. |
b.d. |
13. |
Wola Czudecka |
Czudec |
strzyżowski |
nieznany |
dobry |
b.d. |
b.d. |
14. |
Zyndranowa |
Dukla |
krośnieński |
nieznany |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
Województwo podlaskie
Lp. |
Miejscowość |
Gmina |
Powiat |
Typ wiatraka |
Stan |
Budowa |
Zabytek |
1. |
Aulakowszczyzna |
Korycin |
sokólski |
holender drewniany |
zniszczony |
1930 r. |
tak |
2. |
Baranki |
Juchnowiec Kościelny |
białostocki |
koźlak |
ruina |
b.d. |
b.d. |
3. |
Białousy |
Janów |
sokólski |
holender drewniany |
ruina |
ok. 1880 r. |
b.d. |
4. |
Białowieża |
Białowieża |
hajnowski |
koźlak |
bardzo dobry |
1925 r. |
tak |
5. |
Białowieża |
Białowieża |
hajnowski |
koźlak |
b.d. |
1930 r. |
b.d. |
6. |
Białystok |
Białystok |
Białystok |
koźlak |
bardzo dobry |
1836 r. |
tak |
7. |
Białystok |
Białystok |
Białystok |
koźlak |
bardzo dobry |
b.d. |
b.d. |
8. |
Bondary |
Michałowo |
białostocki |
holender drewniany |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
9. |
Brzozowo Chrzczony |
Poświętne |
białostocki |
koźlak |
dobry |
1875 r. |
tak |
10. |
Chmielewszczyzna |
Szudziałowo |
sokólski |
holender drewniany |
ruina |
ok. 1910 r. |
b.d. |
11. |
Ciechanowiec |
Ciechanowiec |
wysokomazowiecki |
koźlak |
bardzo dobry |
l. 1945-46 |
tak |
12. |
Czarna Cerkiewna |
Grodzisk |
siemiatycki |
koźlak |
b.d. |
kon. XIX w. |
b.d. |
13. |
Czerwonka |
Suchowola |
sokólski |
koźlak |
b.d. |
1939 r. |
b.d. |
14. |
Czyżyki |
Hajnówka |
hajnowski |
holender drewniany |
b.d. |
1933 r. |
b.d. |
15. |
Czyżyki |
Hajnówka |
hajnowski |
koźlak (2) |
b.d. |
l. 20. XX w. |
b.d. |
16. |
Dąbrowa Białostocka |
Dąbrowa Białostocka |
sokólski |
holender murowany |
ruina |
1924 r. |
b.d. |
17. |
Dąbrowa Łazy |
Szepietowo |
wysokomazowiecki |
koźlak |
bardzo dobry |
p. XX w. |
tak |
18. |
Długołęka |
Krypno |
moniecki |
koźlak |
dobry |
b.d. |
nie |
19. |
Dolistowo St.-Kolonia |
Jaświły |
moniecki |
holender drewniany |
zniszczony |
b.d. |
nie |
20. |
Dolistowo Stare |
Jaświły |
moniecki |
holender drewniany |
dobry |
poł. XIX w. |
nie |
21. |
Doliwy |
Przytuły |
łomżyński |
holender murowany |
zniszczony |
XIX/XX w. |
b.d. |
22. |
Dryga |
Suchowola |
sokólski |
holender drewniany |
b.d. |
1900 r. |
b.d. |
23. |
Dzięciołowo |
Jaświły |
moniecki |
holender drewniany |
dobry |
p. XX w. |
b.d. |
24. |
Dzięciołowo |
Jaświły |
moniecki |
paltrak |
b.d. |
p. XX w. |
b.d. |
25. |
Gajowniki |
Choroszcz |
białostocki |
paltrak |
zniszczony |
1928 r. |
b.d. |
26. |
Grabowiec |
Dubicze Cerkiewne |
hajnowski |
koźlak |
dobry |
1941 r. |
b.d. |
27. |
Grodzisk |
Suchowola |
sokólski |
holender drewniany |
ruina |
XIX w. |
b.d. |
28. |
Jaczno |
Dąbrowa Białostocka |
sokólski |
holender drewniany |
b.d. |
1923 r. |
b.d. |
29. |
Janowo |
Kolno |
kolneński |
holender murowany |
dobry |
1922 r. |
b.d. |
30. |
Juchnowiec Dolny |
Juchnowiec Kościelny |
białostocki |
koźlak |
b.d. |
1946 r. |
b.d. |
31. |
Kalinówka Kościelna |
Knyszyn |
moniecki |
paltrak |
dobry |
1924 r. |
b.d. |
32. |
Koryciski |
Dubicze Cerkiewne |
hajnowski |
holender drewniany |
dobry |
1948 r. |
tak |
33. |
Koźliki |
Narew |
hajnowski |
koźlak |
dobry |
b.d. |
tak |
34. |
Krugło |
Dąbrowa Białostocka |
sokólski |
koźlak |
b.d. |
1949 r. |
b.d. |
35. |
Kruszewo |
Choroszcz |
białostocki |
holender murowany |
ruina |
1936 r. |
nie |
36. |
Krywiatycze |
Orla |
bielski |
koźlak |
b.d. |
1928 r. |
b.d. |
37. |
Krzywa |
Suchowola |
sokólski |
holender murowany |
dobry |
1920 r. |
b.d. |
38. |
Lachowo |
Kolno |
kolneński |
holender murowany |
b.d. |
l. 20. XX w. |
b.d. |
39. |
Maciejkowa Góra |
Michałowo |
białostocki |
koźlak |
b.d. |
1907 r. |
b.d. |
40. |
Malawicze Dolne |
Sokółka |
sokólski |
koźlak |
b.d. |
1934 r. |
b.d. |
41. |
Malawicze Dolne |
Sokółka |
sokólski |
paltrak |
zniszczony |
1946 r. |
b.d. |
42. |
Marchelówka |
Janów |
sokólski |
holender drewniany |
zniszczony |
1946 r. |
b.d. |
43. |
Minkowce |
Szudziałowo |
sokólski |
wiatrak sokólski |
zniszczony |
1910 r. |
b.d. |
44. |
Nowinka |
Szudziałowo |
sokólski |
koźlak |
b.d. |
1944 r. |
b.d. |
45. |
Nowogród |
Nowogród |
łomżyński |
koźlak |
bardzo dobry |
1922 r. |
tak |
46. |
Nowy Dwór |
Nowy Dwór |
sokólski |
holender drewniany |
b.d. |
1932 r. |
b.d. |
47. |
Olszanica |
Wyszki |
bielski |
koźlak |
b.d. |
1946 r. |
b.d. |
48. |
Olszyna |
Hajnówka |
hajnowski |
holender drewniany |
b.d. |
1946 r. |
b.d. |
49. |
Orla |
Orla |
bielski |
holender drewniany |
b.d. |
p. XX w. |
b.d. |
50. |
Orzeszkowo |
Hajnówka |
hajnowski |
koźlak |
b.d. |
1899 r. |
b.d. |
51. |
Osowicze |
Wasilków |
białostocki |
holender drewniany |
b.d. |
1922 r. |
tak |
52. |
Pomigacze |
Turośń Kościelna |
białostocki |
koźlak |
bardzo dobry |
b.d. |
b.d. |
53. |
Sadowo |
Dąbrowa Białostocka |
sokólski |
koźlak |
b.d. |
1925 r. |
b.d. |
54. |
Siemiatycze |
Siemiatycze |
siemiatycki |
holender drewniany |
ruina |
b.d. |
nie |
55. |
Sikory |
Mońki |
moniecki |
paltrak |
b.d. |
1928 r. |
b.d. |
56. |
Sitkowo |
Janów |
sokólski |
holender drewniany |
b.d. |
p. XX w. |
b.d. |
57. |
Stara Kamienna |
Dąbrowa Białostocka |
sokólski |
holender drewniany |
ruina |
ok. 1910 r. |
b.d. |
58. |
Stare Topczewo |
Wyszki |
bielski |
koźlak |
b.d. |
1902 r. |
b.d. |
59. |
Stawiski |
Stawiski |
kolneński |
holender murowany |
dobry |
1905 r. |
b.d. |
60. |
Stryki |
Bielsk Podlaski |
bielski |
holender drewniany |
b.d. |
1939 r. |
b.d. |
61. |
Studzianki |
Wasilków |
białostocki |
holender drewniany |
bardzo dobry |
1922 r. |
b.d. |
62. |
Stupniki |
Bielsk Podlaski |
bielski |
koźlak |
b.d. |
1900 r. |
b.d. |
63. |
Suchowola |
Suchowola |
sokólski |
holender murowany |
b.d. |
1906 r. |
b.d. |
64. |
Szaciłówka |
Korycin |
sokólski |
holender drewniany |
zniszczony |
1936 r. |
tak |
65. |
Szczęsnowicze |
Szudziałowo |
sokólski |
wiatrak sokólski |
bardzo dobry |
1946 r. |
b.d. |
66. |
Szernie |
Orla |
bielski |
paltrak |
b.d. |
ok. 1945 r. |
b.d. |
67. |
Szpakowo |
Jaświły |
moniecki |
koźlak |
b.d. |
1868 r. |
b.d. |
68. |
Tokary |
Mielnik |
siemiatycki |
koźlak |
ruina |
b.d. |
b.d. |
69. |
Topoczewo |
Wyszki |
bielski |
koźlak |
b.d. |
1900 r. |
b.d. |
70. |
Turośl |
Turośl |
kolneński |
koźlak |
dobry |
b.d. |
tak |
71. |
Turośń Dolna |
Turośń Kościelna |
białostocki |
holender drewniany |
dobry |
1920 r. |
b.d. |
72. |
Tykocin |
Tykocin |
białostocki |
koźlak |
bardzo dobry |
1887 r. |
tak |
73. |
Tyszki-Wądołowo |
Kolno |
kolneński |
koźlak |
ruina |
b.d. |
b.d. |
74. |
Wojnowce |
Szudziałowo |
sokólski |
wiatrak sokólski |
ruina |
1948 r. |
b.d. |
75. |
Wojnówka |
Dubicze Cerkiewne |
hajnowski |
koźlak |
b.d. |
l. 1933-34 |
b.d. |
76. |
Wojtachy |
Korycin |
sokólski |
koźlak |
b.d. |
1924 r. |
b.d. |
77. |
Zabiele |
Jaświły |
moniecki |
holender drewniany |
dobry |
1924 r. |
b.d. |
78. |
Zagórze |
Korycin |
sokólski |
paltrak |
zniszczony |
1948 r. |
b.d. |
79. |
Zaśpicze |
Sokółka |
sokólski |
paltrak (2) |
b.d. |
ok. 1918 r. |
b.d. |
80. |
Zimnochy-Świechy |
Suraż |
białostocki |
koźlak |
b.d. |
p. XX w. |
b.d. |
Województwo pomorskie
Lp. |
Miejscowość |
Gmina |
Powiat |
Typ wiatraka |
Stan |
Budowa |
Zabytek |
1. |
Ankamaty |
Dzierzgoń |
sztumski |
holender murowany |
ruina |
2 poł. XIX w. |
nie |
2. |
Budzisz |
Dzierzgoń |
sztumski |
holender murowany |
ruina |
2 poł. XIX w. |
nie |
3. |
Drewnica |
Stegna |
nowodworski |
koźlak |
bardzo dobry |
XVIII w. |
b.d. |
4. |
Jeżewnica |
Osiek |
starogardzki |
koźlak |
dobry |
1876 r. |
b.d. |
5. |
Palczewo |
Ostaszewo |
nowodworski |
holender drewniany |
zniszczony |
pocz. XIX w. |
tak |
6. |
Piaseczno |
Gniew |
tczewski |
holender murowany |
dobry |
1889 r. |
b.d. |
7. |
Pszczółki |
Pszczółki |
gdański |
holender drewniany |
dobry |
XIX w. |
nie |
8. |
Pużyce |
Łęczyce |
wejherowski |
holender murowany |
ruina |
kon. XIX w. |
nie |
9. |
Tczew |
Tczew |
tczewski |
holender drewniany |
dobry |
1806 r. |
tak |
10. |
Wdzydze Kiszewskie |
Kościerzyna |
kościerski |
koźlak |
bardzo dobry |
1876 r. |
tak |
11. |
Wdzydze Kiszewskie |
Kościerzyna |
kościerski |
holender drewniany |
bardzo dobry |
1876 r. |
tak |
12. |
Zdrzewno |
Wicko |
lęborski |
holender murowany |
zniszczony |
1765 r. |
tak |
Województwo śląskie
Lp. |
Miejscowość |
Gmina |
Powiat |
Typ wiatraka |
Stan |
Budowa |
Zabytek |
1. |
Chorzów |
Chorzów |
Chorzów |
koźlak |
bardzo dobry |
XVIII w. |
tak |
2. |
Soborzyce |
Dąbrowa Zielona |
częstochowski |
holender murowany |
ruina |
1923 r. |
nie |
Województwo świętokrzyskie
Lp. |
Miejscowość |
Gmina |
Powiat |
Typ wiatraka |
Stan |
Budowa |
Zabytek |
1. |
Dębno |
Nowa Słupia |
kielecki |
koźlak |
b.d. |
1880 r. |
tak |
2. |
Krasocin |
Krasocin |
włoszczowski |
holender murowany |
zniszczony |
poł. XIX w. |
tak |
3. |
Szwarszowice |
Bodziechów |
ostrowiecki |
holender murowany |
dobry |
XIX w. |
nie |
4. |
Tokarnia |
Chęciny |
kielecki |
holender drewniany |
bardzo dobry |
1913 r. |
tak |
5. |
Tokarnia |
Chęciny |
kielecki |
holender drewniany |
bardzo dobry |
1931 r. |
tak |
6. |
Tokarnia |
Chęciny |
kielecki |
koźlak |
dobry |
1917 r. |
tak |
7. |
Tokarnia |
Chęciny |
kielecki |
koźlak |
bardzo dobry |
b.d. |
tak |
Województwo warmińsko-mazurskie
Lp. |
Miejscowość |
Gmina |
Powiat |
Typ wiatraka |
Stan |
Budowa |
Zabytek |
1. |
Bęsia |
Kolno |
olsztyński |
holender murowany |
dobry |
1810 r. |
nie |
2. |
Grabowo |
Mrągowo |
mrągowski |
paltrak |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
3. |
Grądzkie |
Wydminy |
giżycki |
holender murowany |
ruina |
kon. XIX w. |
b.d. |
4. |
Jabłonowo |
Płośnica |
działdowski |
koźlak |
b.d. |
2 poł. XIX w. |
b.d. |
5. |
Jędrychowo |
Sorkwity |
mrągowski |
holender drewniany |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
6. |
Jora Mała |
Mikołajki |
mrągowski |
koźlak |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
7. |
Lepno |
Rychliki |
elbląski |
holender murowany |
zniszczony |
poł. XIX w. |
b.d. |
8. |
Łąkorz |
Biskupiec |
nowomiejski |
holender murowany |
bardzo dobry |
kon. XIX w. |
nie |
9. |
Łęcze |
Tolkmicko |
elbląski |
holender murowany |
ruina |
1885 r. |
b.d. |
10. |
Naterki |
Gietrzwałd |
olsztyński |
koźlak |
bardzo dobry |
1899 r. |
nie |
11. |
Nowe Guty |
Orzysz |
piski |
holender drewniany |
rekonstrukcja |
XVIII w. |
nie |
12. |
Olsztynek |
Olsztynek |
olsztyński |
holender drewniany |
bardzo dobry |
2 poł. XIX w. |
tak |
13. |
Olsztynek |
Olsztynek |
olsztyński |
paltrak |
bardzo dobry |
XVIII/XIX w. |
kopia |
14. |
Olsztynek |
Olsztynek |
olsztyński |
paltrak |
bardzo dobry |
2 poł. XIX w. |
tak |
15. |
Olsztynek |
Olsztynek |
olsztyński |
koźlak |
bardzo dobry |
1773 r. |
tak |
16. |
Rostki |
Pisz |
piski |
holender murowany |
b.d. |
pocz. XX w. |
b.d. |
17. |
Ruska Wieś |
Mrągowo |
mrągowski |
paltrak |
b.d. |
2 poł. XIX w. |
b.d. |
18. |
Ruś |
Stawiguda |
olsztyński |
holender murowany |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
19. |
Ryn |
Ryn |
giżycki |
holender murowany |
dobry |
1873 r. |
tak |
20. |
Silice |
Purda |
olsztyński |
holender murowany |
b.d. |
l. 1840-50 |
b.d. |
21. |
Stara Różanka |
Kętrzyn |
kętrzyński |
holender murowany |
bardzo dobry |
1863 r. |
nie |
22. |
Sterławki Wielkie |
Giżycko |
giżycki |
holender drewniany |
dobry |
2 poł. XIX w. |
b.d. |
23. |
Zalec |
Mrągowo |
mrągowski |
holender drewniany |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
24. |
Zgon |
Piecki |
mrągowski |
wiatrak do pompowania wody |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
25. |
Zielonka Pasłęcka |
Pasłęk |
elbląski |
holender murowany |
ruina |
1880 r. |
nie |
Województwo wielkopolskie
Lp. |
Miejscowość |
Gmina |
Powiat |
Typ wiatraka |
Stan |
Budowa |
Zabytek |
1. |
Barchlin |
Przemęt |
wolsztyński |
koźlak |
ruina |
1824 r. |
tak |
2. |
Barchlin |
Przemęt |
wolsztyński |
koźlak |
dobry |
b.d. |
tak |
3. |
Bieżyń |
Krzywiń |
kościański |
koźlak |
ruina |
1844 r. |
tak |
4. |
Błotnica |
Przemęt |
wolsztyński |
koźlak |
zniszczony |
1809 r. |
tak |
5. |
Bodzewo |
Piaski |
gostyński |
koźlak |
b.d. |
1760 r. |
tak |
6. |
Borucin |
Pleszew |
pleszewski |
koźlak |
ruina |
1837 r. |
b.d. |
7. |
Boruja Kościelna |
Nowy Tomyśl |
nowotomyski |
koźlak |
dobry |
1755 r |
b.d. |
8. |
Bracholin |
Wągrowiec |
wągrowiecki |
holender murowany |
dobry |
2 poł. XIX w. |
tak |
9. |
Braciszewo |
Gniezno |
gnieźnieński |
koźlak |
zniszczony |
1820 r. |
b.d. |
10. |
Brenno |
Wijewo |
leszczyński |
koźlak |
zniszczony |
1676 r. |
tak |
11. |
Brenno |
Wijewo |
leszczyński |
koźlak |
zniszczony |
1794 r. |
tak |
12. |
Brońsko |
Śmigiel |
kościański |
koźlak |
b.d. |
1889 r. |
b.d. |
13. |
Budzisław Kościelny |
Kleczew |
koniński |
koźlak |
b.d. |
1858 r. |
tak |
14. |
Budzyń |
Budzyń |
chodzieski |
paltrak |
zniszczony |
XVIII/XIX w. |
b.d. |
15. |
Bukówiec Górny |
Włoszakowice |
leszczyński |
koźlak (3) |
b.d. |
pocz. XIX w. |
b.d. |
16. |
Bugaj |
Pobiedziska |
poznański |
koźlak |
dobry |
1840 r. |
tak |
17. |
Ciążeń |
Lądek |
słupecki |
koźlak |
b.d. |
pocz. XIX w. |
tak |
18. |
Czerlejno |
Kostrzyn |
poznański |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
tak |
19. |
Czerniejewo |
Czerniejewo |
gnieźnieński |
koźlak |
ruina |
1714 r. |
b.d. |
20. |
Daszewice |
Mosina |
poznański |
koźlak |
zniszczony |
1873 r. |
tak |
21. |
Dąbcze |
Rydzyna |
leszczyński |
koźlak |
b.d. |
1766 r. |
tak |
22. |
Dębe |
Lubasz |
czarnkowsko- |
koźlak |
ruina |
XIX w. |
tak |
23. |
Dobra Nadzieja |
Pleszew |
pleszewski |
koźlak |
b.d. |
1884 r. |
tak |
24. |
Dolne Grądy |
Pyzdry |
wrzesiński |
koźlak |
zniszczony |
1780 r. |
tak |
25. |
Dolsk |
Dolsk |
śremski |
koźlak |
zniszczony |
1 poł. XIX w. |
tak |
26. |
Domachowo |
Krobia |
gostyński |
koźlak |
zniszczony |
1741 r. |
tak |
27. |
Dominice |
Włoszakowice |
leszczyński |
koźlak |
bardzo dobry |
1741 r. |
b.d. |
28. |
Dziekanowice |
Łubowo |
gnieźnieński |
koźlak |
bardzo dobry |
1585 r. |
tak |
29. |
Dziekanowice |
Łubowo |
gnieźnieński |
paltrak |
bardzo dobry |
1887 r. |
tak |
30. |
Dziekanowice |
Łubowo |
gnieźnieński |
koźlak |
bardzo dobry |
1801 r. |
tak |
31. |
Dziekanowice |
Łubowo |
gnieźnieński |
holender murowany |
bardzo dobry |
1810 r. |
tak |
32. |
Dzierzbotki |
Kawęczyn |
turecki |
koźlak |
b.d. |
1868 r. |
tak |
33. |
Dzierzążenko |
Złotów |
złotowski |
holender murowany |
zniszczony |
XIX w. |
tak |
34. |
Dzierżnica |
Dominowo |
średzki |
koźlak |
zniszczony |
1884 r. |
tak |
35. |
Folwark |
Witkowo |
gnieźnieński |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
tak |
36. |
Gołaszyn |
Bojanowo |
rawicki |
koźlak |
zniszczony |
b.d. |
b.d. |
37. |
Gosławice |
Konin |
koniński |
koźlak |
dobry |
kon. XIX w. |
tak |
38. |
Górsko |
Przemęt |
wolsztyński |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
tak |
39. |
Grabonóg |
Piaski |
gostyński |
koźlak |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
40. |
Granówko |
Granowo |
poznański |
koźlak |
ruina |
XIX w. |
nie |
41. |
Grądy Górne |
Pyzdry |
wrzesiński |
koźlak |
b.d. |
kon. XIX w. |
b.d. |
42. |
Grotniki |
Włoszakowice |
leszczyński |
koźlak |
zniszczony |
XVIII w. |
b.d. |
43. |
Gryżyna |
Kościan |
kościański |
koźlak |
b.d. |
1585 r. |
tak |
44. |
Gumienice |
Pogorzela |
gostyński |
paltrak |
b.d. |
XIX w. |
tak |
45. |
Izbice |
Rawicz |
rawicki |
koźlak |
b.d. |
b.d. |
tak |
46. |
Jabłonna |
Władysławów |
turecki |
koźlak |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
47. |
Jankowo Dolne |
Gniezno |
gnieźnieński |
holender murowany |
ruina |
1896 r. |
tak |
48. |
Jerka |
Krzywiń |
kościański |
koźlak |
dobry |
poł. XVIII w. |
tak |
49. |
Kaczanowo |
Września |
wrzesiński |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
50. |
Kałkowskie |
Sośnie |
ostrowski |
paltrak |
b.d. |
1900 r. |
tak |
51. |
Kamionka |
Witkowo |
gnieźnieński |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
52. |
Kaszczor |
Przemęt |
wolsztyński |
koźlak |
zniszczony |
1761 r. |
tak |
53. |
Kaszczor |
Przemęt |
wolsztyński |
koźlak |
dobry |
1859 r. |
tak |
54. |
Kawczyn |
Kościan |
kościański |
koźlak |
dobry |
1805 r. |
nie |
55. |
Kębłowo |
Wolsztyn |
wolsztyński |
koźlak |
b.d. |
1789 r. |
tak |
56. |
Kędzierzyn |
Niechanowo |
gnieźnieński |
paltrak |
bardzo dobry |
1887 r. |
b.d. |
57. |
Kluczewo |
Przemęt |
wolsztyński |
koźlak |
dobry |
XIX w. |
tak |
58. |
Kołacin |
Książ Wlkp. |
śremski |
koźlak |
zniszczony |
1770 r. |
b.d. |
59. |
Kołaczkowo |
Kołaczkowo |
wrzesiński |
koźlak |
zniszczony |
1797 r. |
nie |
60. |
Komorze Przybysławskie |
Żerków |
jarociński |
koźlak |
ruina |
b.d. |
nie |
61. |
Koszuty |
Środa Wlkp. |
średzki |
koźlak (3) |
zniszczony |
XVIII w. |
b.d. |
62. |
Kościan |
Kościan |
kościański |
koźlak |
bardzo dobry |
1714 r. |
nie |
63. |
Kościan |
Kościan |
kościański |
koźlak |
dobry |
b.d. |
nie |
64. |
Kościan |
Kościan |
kościański |
koźlak |
dobry |
b.d. |
nie |
65. |
Kościelec Kaliski |
Mycielin |
kaliski |
koźlak |
zniszczony |
kon. XIX w. |
b.d. |
66. |
Kowalewo-Opactwo |
Słupca |
słupecki |
koźlak |
b.d. |
2 poł. XIX w. |
b.d. |
67. |
Koźmin Wielkopolski |
Koźmin Wlkp. |
krotoszyński |
koźlak |
b.d. |
1868 r. |
tak |
68. |
Krajewice |
Gostyń |
gostyński |
koźlak |
ruina |
XVII w. |
tak |
69. |
Krzywiń |
Krzywiń |
kościański |
koźlak |
ruina |
1670 r. |
tak |
70. |
Krzywosądów |
Gołuchów |
pleszewski |
koźlak |
zniszczony |
1883 r. |
b.d. |
71. |
Lednogóra |
Łubowo |
gnieźnieński |
koźlak |
bardzo dobry |
b.d. |
b.d. |
72. |
Leszno |
Leszno |
Leszno |
koźlak (2) |
b.d. |
p. XVIII w. |
tak |
73. |
Licheń Stary |
Ślesin |
koniński |
koźlak |
b.d. |
1 poł. XIX w. |
tak |
74. |
Lipowiec |
Koźmin Wlkp. |
krotoszyński |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
tak |
75. |
Łagowo |
Krzywiń |
kościański |
koźlak |
zniszczony |
1819 r. |
tak |
76. |
Łuszczanów |
Jarocin |
jarociński |
koźlak |
zniszczony |
2 poł. XIX w. |
b.d. |
77. |
Marcewo |
Słupca |
słupecki |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
78. |
Marcjanów |
Kawęczyn |
turecki |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
tak |
79. |
Masanów |
Sieroszewice |
ostrowski |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
tak |
80. |
Mechlin |
Śrem |
śremski |
koźlak |
zniszczony |
1857 r. |
nie |
81. |
Miejska Górka |
Miejska Górka |
rawicki |
koźlak |
dobry |
1696 r. |
tak |
82. |
Mierzewo |
Niechanowo |
gnieźnieński |
koźlak |
bardzo dobry |
1801 r. |
tak |
83. |
Mieszków |
Jarocin |
jarociński |
koźlak |
zniszczony |
b.d. |
nie |
84. |
Miłaczewek |
Malanów |
turecki |
koźlak |
b.d. |
1793 r. |
tak |
85. |
Moraczewo |
Łubowo |
gnieźnieński |
koźlak (3) |
bardzo dobry |
XIX w. |
tak |
86. |
Mrowino |
Rokietnica |
poznański |
koźlak |
ruina |
b.d. |
nie |
87. |
Olszowa |
Kępno |
kępiński |
koźlak |
b.d. |
1790 r. |
tak |
88. |
Opalenica |
Opalenica |
nowotomyski |
koźlak |
b.d. |
kon. XVIII w. |
b.d. |
89. |
Orkowo |
Śrem |
śremski |
koźlak |
bardzo dobry |
1 poł. XIX w. |
tak |
90. |
Osieczna |
Osieczna |
leszczyński |
koźlak |
dobry |
1761 r. |
tak |
91. |
Osieczna |
Osieczna |
leszczyński |
koźlak (2) |
b.d. |
XVIII w. |
tak |
92. |
Osiek n/Notecią |
Wyrzysk |
pilski |
koźlak |
bardzo dobry |
1865 r. |
tak |
93. |
Osiek n/Notecią |
Wyrzysk |
pilski |
paltrak |
bardzo dobry |
2 poł. XIX w. |
tak |
94. |
Osiek n/Notecią |
Wyrzysk |
pilski |
holender drewniany |
bardzo dobry |
l. 90. XIX w. |
b.d. |
95. |
Pępowo |
Pępowo |
gostyński |
koźlak |
dobry |
XVIII w. |
tak |
96. |
Piaski |
Witkowo |
gnieźnieński |
koźlak |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
97. |
Pietrzyków Kolonia |
Pyzdry |
wrzesiński |
koźlak |
ruina |
XIX w. |
b.d. |
98. |
Piotrowo |
Ryczywół |
obornicki |
paltrak |
b.d. |
1875 r. |
tak |
99. |
Pogorzela |
Pogorzela |
gostyński |
koźlak |
zniszczony |
1870 r. |
b.d. |
100. |
Posoka |
Przykona |
turecki |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
101. |
Powidz |
Powidz |
słupecki |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
102. |
Poznań |
Poznań |
Poznań |
wiatrak nawadniający |
zniszczony |
b.d. |
b.d. |
103. |
Przykona |
Przykona |
turecki |
koźlak |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
104. |
Pysząca |
Śrem |
śremski |
koźlak |
ruina |
b.d. |
nie |
105. |
Pyzdry |
Pyzdry |
wrzesiński |
koźlak |
ruina |
XIX w. |
nie |
106. |
Pyzdry |
Pyzdry |
wrzesiński |
koźlak |
ruina |
b.d. |
b.d. |
107. |
Pyzdry |
Pyzdry |
wrzesiński |
holender murowany |
dobry |
1903 r. |
tak |
108. |
Racot |
Kościan |
kościański |
koźlak |
ruina |
XVIII w. |
nie |
109. |
Radomierz |
Przemęt |
wolsztyński |
koźlak |
b.d. |
1809 r. |
tak |
110. |
Rataje |
Pyzdry |
wrzesiński |
koźlak |
zniszczony |
XIX w. |
b.d. |
111. |
Rawicz-Sarnowa |
Rawicz |
rawicki |
koźlak |
bardzo dobry |
XIX w. |
tak |
112. |
Rdutów |
Chodów |
kolski |
koźlak |
b.d. |
XVIII w. |
tak |
113. |
Rogierówko |
Rokietnica |
poznański |
holender drewniany |
bardzo dobry |
1905 r. |
tak |
114. |
Rokutów |
Pleszew |
pleszewski |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
b.d. |
115. |
Rudniki |
Opalenica |
nowotomyski |
koźlak |
zniszczony |
1815 r. |
tak |
116. |
Rybitwy |
Łubowo |
gnieźnieński |
koźlak |
bardzo dobry |
kon. XIX w. |
tak |
117. |
Rychwał |
Rychwał |
koniński |
koźlak |
b.d. |
poł. XIX w. |
tak |
118. |
Rydzyna |
Rydzyna |
leszczyński |
koźlak |
bardzo dobry |
poł. XVIII w. |
tak |
119. |
Samarzewo |
Lądek |
słupecki |
koźlak |
zniszczony |
XVIII w. |
b.d. |
120. |
Samarzewo |
Lądek |
słupecki |
koźlak |
ruina |
b.d. |
nie |
121. |
Sączkowo |
Przemęt |
wolsztyński |
koźlak |
ruina |
1 poł. XIX w. |
tak |
122. |
Sędziwojewo |
Września |
wrzesiński |
koźlak |
b.d. |
1821 r. |
tak |
123. |
Siekowo |
Przemęt |
wolsztyński |
koźlak |
b.d. |
1877 r. |
tak |
124. |
Siekówko |
Przemęt |
wolsztyński |
koźlak |
b.d. |
1771 r. |
tak |
125. |
Sołeczno |
Września |
wrzesiński |
koźlak |
b.d. |
1844 r. |
tak |
126. |
Sowina Błotna |
Pleszew |
pleszewski |
koźlak |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
127. |
Sowy |
Pakosław |
rawicki |
koźlak |
bardzo dobry |
XIX w. |
b.d. |
128. |
Stanisława |
Kawęczyn |
turecki |
koźlak |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
129. |
Starkowo |
Przemęt |
wolsztyński |
koźlak |
zniszczony |
XVIII w. |
b.d. |
130. |
Stary Kobylin |
Kobylin |
krotoszyński |
koźlak |
b.d. |
1877 r. |
b.d. |
131. |
Strzyżewo Paczkowe |
Gniezno |
gnieźnieński |
koźlak |
zniszczony |
kon. XIX w. |
b.d. |
132. |
Sulmierzyce |
Sulmierzyce |
krotoszyński |
koźlak |
dobry |
1795 r. |
tak |
133. |
Swadzim |
Tarnowo Podgórne |
poznański |
koźlak |
b.d. |
1896 r. |
b.d. |
134. |
Śmigiel |
Śmigiel |
kościański |
koźlak |
dobry |
1726 r. |
nie |
135. |
Śmigiel |
Śmigiel |
kościański |
koźlak |
dobry |
XVII w. |
nie |
136. |
Śniaty |
Wielichowo |
grodziski |
koźlak |
zniszczony |
1764 r. |
nie |
137. |
Średnica |
Czarnków |
czarnkowsko- |
koźlak |
dobry |
b.d. |
b.d. |
138. |
Świerczyna |
Osieczna |
leszczyński |
koźlak |
dobry |
XVIII w. |
tak |
139. |
Święciechowa |
Święciechowa |
leszczyński |
koźlak |
b.d. |
1878 r. |
b.d. |
140. |
Święta |
Złotów |
złotowski |
holender murowany |
ruina |
1902 r. |
nie |
141. |
Tarnówka |
Grzegorzew |
kolski |
koźlak |
b.d. |
b.d. |
b.d. |
142. |
Tomaszew |
Olszówka |
kolski |
koźlak |
b.d. |
XVIII/XIX w. |
tak |
143. |
Trzuskołoń |
Niechanowo |
gnieźnieński |
holender murowany |
rekonstrukcja |
1810 r. |
b.d. |
144. |
Tuliszków |
Tuliszków |
turecki |
koźlak |
b.d. |
XIX w. |
tak |
145. |
Tursko |
Gołuchów |
pleszewski |
koźlak |
zniszczony |
1764 r. |
b.d. |
146. |
Ujazdowo |
Włoszakowice |
leszczyński |
koźlak |
b.d. |
1890 r. |
tak |
147. |
Wartosław |
Wronki |
szamotulski |
koźlak |
ruina |
b.d. |
b.d. |
148. |
Wilczyn |
Wilczyn |
koniński |
koźlak |
b.d. |
1781 r. |
b.d. |
149. |
Wilkowice |
Lipno |
leszczyński |
koźlak |
zniszczony |
1779 r. |
b.d. |
150. |
Wilkowo Polskie |
Wielichowo |
grodziski |
koźlak |
zniszczony |
b.d. |
b.d. |
151. |
Wolsztyn |
Wolsztyn |
wolsztyński |
koźlak |
bardzo dobry |
1603 r. |
tak |
152. |
Żdżenice |
Malanów |
turecki |
koźlak |
b.d. |
XVIII/XIX w. |
tak |
153. |
Żegocin |
Czermin |
pleszewski |
koźlak |
zniszczony |
XIX w. |
b.d. |
154. |
Żelice |
Wągrowiec |
wągrowiecki |
koźlak |
zniszczony |
1878 r. |
b.d. |
Województwo zachodniopomorskie
Lp. |
Miejscowość |
Gmina |
Powiat |
Typ wiatraka |
Stan |
Budowa |
Zabytek |
1. |
Czarnogłowy |
Przybiernów |
goleniowski |
holender murowany |
ruina |
b.d. |
b.d. |
2. |
Czernin |
Dygowo |
kołobrzeski |
holender murowany |
ruina |
b.d. |
b.d. |
3. |
Kapice |
Połczyn-Zdrój |
świdwiński |
holender murowany |
ruina |
2 poł. XIX w. |
b.d. |
4. |
Kłęby |
Golczewo |
kamieński |
holender murowany |
ruina |
1865 r. |
b.d. |
5. |
Kowalewice |
Darłowo |
sławieński |
paltrak |
zniszczony |
XVIII w. |
b.d. |
6. |
Lędzin |
Karnice |
gryficki |
holender murowany |
bardzo dobry |
1723 r. |
tak |
7. |
Mierzyn |
Dobra |
policki |
koźlak |
dobry |
ok. 1830 r. |
tak |
8. |
Moryń |
Moryń |
gryfiński |
holender murowany |
ruina |
kon. XIX w. |
b.d. |
9. |
Myślibórz |
Myślibórz |
myśliborski |
holender murowany |
ruina |
XIX w. |
nie |
10. |
Nowe Worowo |
Ostrowice |
drawski |
holender murowany |
ruina |
XIX w. |
nie |
11. |
Nowogródek Pomorski |
Nowogródek Pomorski |
myśliborski |
holender murowany |
ruina |
XIX w. |
b.d. |
12. |
Ostromice |
Wolin |
kamieński |
holender murowany |
ruina |
XIX w. |
nie |
13. |
Otoki |
Banie |
gryfiński |
holender murowany |
zniszczony |
1877 r. |
nie |
14. |
Poradz |
Łobez |
łobeski |
holender murowany |
dobry |
2 poł. XIX w.. |
tak |
15. |
Sułomino |
Wolin |
kamieński |
holender murowany |
ruina |
2 poł. XIX w. |
nie |
16. |
Szczecin |
Szczecin |
Szczecin |
holender murowany |
bardzo dobry |
b.d. |
nie |
17. |
Wolin |
Wolin |
kamieński |
holender murowany |
zniszczony |
1850 r. |
nie |
HISTORYCZNE TYPY WIATRAKÓW
Koźlak, wiatrak kozłowy – najstarszy i najprymitywniejszy typ wiatraka europejskiego. Pojawił się w XII w. w Belgii, lub Francji, jednak jego przodków należy szukać w VII w. w Chinach i Persji.
Koźlak to obrotowy wiatrak wsparty na konstrukcji z belek zwanej kozłem, z pionowym słupem w środku, stanowiącym oś obrotu zawieszonego na nim młyna w celu przyjęcia przez śmigła zwane też skrzydłami odpowiedniego położenia w stosunku do napędzającego je wiatru. Od XIX w. zamiast drewnianego kozła stosowano też bardziej wytrzymałe konstrukcje murowane z cegły lub kamienia, a później i betonu. Do obracania wiatraka służył drewniany drąg o długości 8-9 m (tzw. łogon lub dyszel) przytwierdzony jednym końcem do belek izbicowych wewnątrz wiatraka drugim oparty na odpowiedniej podpórce. Napęd urządzeń młyńskich odbywał się za pomocą drewnianego wału skrzydłowego i osadzonego na nim koła palecznego, którego średnica dochodziła do 4 m.
Cały koźlak zbudowany był z drewna, a z zewnątrz najczęściej pokrywany gontem. Wiatrak kozłowy posiadał trzy kondygnacje: dolna była wyłączona z użytkowania, jako że była zajęta przez konstrukcję kozła, zaś na kondygnacji środkowej, która zawierała kamienie młyńskie i górnej odbywała się produkcja mąki.
Koźlaki pojawiły się na ziemiach polskich już w XIV w. (najwcześniej w Wielkopolsce i na Kujawach). W wieku XV były stosowane już powszechnie. Bez większych zmian konstrukcyjnych przetrwały aż do drugiej połowy XX w.
Paltrak, wiatrak rolkowy – budowla, której zasadniczą częścią są obracane wiatrem śmigła (skrzydła) poruszające urządzenia służące do mielenia ziarna. Paltrak (podobnie jak koźlak) obracany jest w całości wraz z maszynami na kierunek wiatru. Mechanizm paltraka (maszyna oraz mechanizm obrotu) oraz właściwości mielące (wydajność) są identyczne jak u koźlaka. Paltrak jest jednak konstrukcją solidniejszą i bardziej odporną na silny wiatr. Koźlak podparty jest na jednym słupie utrzymywanym przez kozioł, dlatego stosunkowo łatwo może być wywrócony a osiowy słup nośny złamany. Paltrak oprócz osi obrotu, dodatkowo opiera się na podłożu, całym swoim obwodem, wpuszczonym we wzmocnione żeliwem zagłębienie fundamentu. Obracanie na wiatr wymaga mniejszego wysiłku gdyż na obwodzie, pod spodem, znajdują się stalowe rolki i istnieje możliwość ich smarowania. W nowszych mechanizmach zamiast dyszla i konia, do obracania stosuje się dodatkowy mechanizm wiatrowy umieszczony po przeciwnej stronie skrzydła roboczego.
Holender, wiatrak wieżyczkowy – typ wiatraka charakteryzujący się nieruchomym, masywnym korpusem (zwykle murowanym, na planie koła lub wieloboku), na którym umocowana jest obracana na łożysku bryła dachowa ze śmigłami. Pozwalało to łatwiej dostosować śmigła wiatraka do kierunku wiatru.
Powstanie pierwszych, pojedynczych wiatraków wieżyczkowych z ruchomą częścią dachową jest datowane na koniec XIV w. Ten typ wiatraka powstał ostatecznie w północnej Holandii. Skonstruował go w XVII w. Jan Andriasz Leeghwater. W 1750 r. „holendry” udoskonalone zostały przez Andrew Meikle. Na „czapie” umieścił wiatraczek po przeciwległej stronie w stosunku do dużych skrzydeł. Wiatraczek za pomocą przekładni palecznych (przekładnie zębate wykonane z drewna) regulował samoczynnie ustawienie „czapy” wraz z dużymi śmigłami w stosunku do wiatru. „Czapa” poruszała się na żeliwnych rolkach posuwających się po żeliwnym pierścieniu umocowanym na nieruchomej części wiatraka.
Szybko zaczęto je stosować w większości krajów europejskich. W XVIII w. rozpowszechniły się w Polsce, ale zyskały popularność tylko na zachodnich terytoriach Polski i nigdy nie wyparły tradycyjnych koźlaków.
Wiatrak sokólski – drewniana budowla, której konstrukcja składa się z dwóch zespołów: nieruchomej podstawy i części obrotowej. Cechą charakterystyczną tego typu wiatraków są kamienne fundamenty w kształcie ściętego stożka, stanowiące ich podstawę. Stożek ten zwany kopcem, wykonany z polnych kamieni i cementowo-wapiennej zaprawy, pełnił funkcję podpory obrotowej młyna. W jego osi wmurowany jest słup, na którym wspiera się budowla sięgająca drugiego piętra.
Tak zbudowane wiatraki występują w Polsce na bardzo ograniczonym obszarze (w trójkącie między Sokółką, Kuźnicą Białostocką i Krynkami w województwie podlaskim), dlatego wydzielone zostały w osobną grupę i nazwane wiatrakami „sokólskimi”.
Wiatrak turbinowy (ropski) – typ małego wiatraka z małopolskiej wsi Ropa. Pomysł konstruowania małych wiatraków przywieźli do Ropy w latach 50. XX w. reemigranci ze Stanów Zjednoczonych. Pierwszy wiatrak w Ropie skonstruował miejscowy cieśla i mechanik Józef Jarosz.
Wiatrak zbudowany jest z drewna, pokryty szalowaniem z desek. Koło wietrzne o 24 łopatkach napędza za pomocą koła zębatego pionowe, żelazne „wrzeciono” ukryte w grubej rurze, zakończone kołem pasowym, transmitującym obroty na kamień młyński.
Kanon opracował Roman Henryk Orlicz – Instruktor Krajoznawstwa Polski.
Pobierz załącznik do Regulaminu Odznaki lub